Konuşarak Öğren'i Ücretsiz Deneyin
Present Perfect Continuous Tense
Present Perfect Continuous geçmişte başlayıp hala devam etmekte olan eylemleri anlatan bir zaman kipidir. Türkçede tam bir karşılığı olmamasına rağmen kavraması kolaydır. Present Perfect Continuous iki yardımcı cümle ile oluşturulur: Have ve be. Özneye göre have, has olabilir. Be, been olarak kullanılır. Fiile de –ing takısı eklenir.
İngilizce öğrenirken dilbilgisi kurallarını çalışmak cümle kurmamızın en temel şartıdır. İngilizcede, Türkçeden farklı olarak bilinen ve anlamı Türkçe olarak düşünüldüğünde tam olarak kavranmayan zamanlar vardır. Bu zamanlardan biri Perfect Tense kategorisi altında değerlendirilen Present Perfect Continuous Tense’dir.
Bu içeriğimizde sizler için Present Perfect Continuous Tense’in nerelerde kullanıldığını, olumlu, olumsuz ve soru şekillerinin nasıl olduğuna yer vereceğiz. Dilerseniz diğer zamanlar için hazırladığımız içeriklerimize de göz atabilirsiniz.
Present Perfect Continuous Tense Nedir?
Present Perfect Continuous Tense’i anlamadan evvel ilk önce öğrenmemiz gereken zaman Present Perfect Tense’dir. Present Perfect Tense’de geçmişten başlayıp şu ana kadar devam eden ya da etkisi günümüze kadar süren olaylarda kullanılır. Present Perfect Continuous Tense ise kısaca tanımlamak gerekirse geçmişte başlayan ve şu ana kadar devam eden olayları anlatırken kullanılmaktadır. Present Perfect Tense ve Present Perfect Continuous Tense’i daha anlaşılır kılmak için vermiş olduğumuz örneği inceleyin:
- He has painted the wall for 2 days. 2 gündür duvarı boyadı.
- He has been painting the wall for 2 days. 2 gündür duvarı boyuyor. / 2 gündür duvarı boyamakta.
İlk cümlede vermiş olduğumuz örnek Present Perfect Tense ile kurulan bir cümledir. Cümlenin Türkçe anlamı değerlendirildiğinde, kişinin 2 gündür duvarı boyadığını anlayabiliriz. Ancak bu cümlenin geçmiş zamanda değil de; Present Perfect Tense’de değerlendirilme sebebi, duvarın boyasının henüz bitmiş olmasıdır. Boyamanın henüz bitmesi sebebiyle belki de duvarlar daha kurumamış bile olabilir, durumun şimdiki zamana etkisi ise bu şekildedir.
İkinci cümle de Present Perfect Continuous Tense kullanılmıştır. Bu cümlenin Present Perfect Tense’den farkı ise olayın 2 gün önce başlamış olmasına rağmen, hala sonlanmadığı ve devam ediyor olmasıdır. Yani, Present Perfect Continuous Tense geçmişte başlamış olsa da, şu anda da hala devam eden olayları karşı tarafa anlatmak için kullanılır.
Present Perfect Continuous Tense Olumlu Cümle Yapısı
Present Perfect Continuous Tense’in nerelerde kullanıldığından ve hangi anlama geldiğinden içeriğimizin önceki kısımlarında bahsetmiştik. Geçmişte yaşanan bir olay bir süreç sonucunda günümüzü de etkiliyorsa ve bu söz konusu olay olumlu bir olaysa burada Present Perfect Continuous Tense’in olumlu cümlelerini kullanmamız gereklidir.
İngilizce cümle kurma kurallarına yani özne + yüklem +nesne ilişkisine göre Present Perfect Continuous Tense ile cümle kurarken, cümlenin yardımcı fiili olan “have ya da has” den faydalanılır ve bunun ardından Perfect Tenseler’ de olduğu gibi fiilin 3. hali kullanılması gerektiğinden been eklenir. Tüm bu aşamalardan sonra cümlenin ana fiili eklenir ancak bu zamanın kuralları gereğince cümleye ‘’–yor’’ anlamı kazandırmak esastır, bu nedenle ana fiilin sonuna da “-ing” takısı getirilir.
I/You/We/They+ have been + V+ing
He/She/It + has been + V+ing
Present Perfect Continuous Tense İle İlgili Olumlu Cümleler
- We have been travelling to Italy for 2 weeks. Biz, iki haftadır İtalya’yı geziyoruz./ Biz, iki haftadır İtalya’yı gezmekteyiz.
- I have been learning English since 2006. 2006’dan beri İngilizce öğreniyorum./ 2006’dan beri İngilizce öğrenmekteyim.
- They have been watching the Lord of the Kings. Onlar, Yüzüklerin Efendisi’ni izliyor./ Onlar, Yüzüklerin Efendisi’ni izlemekte.
- My mother has been working since morning. Annem, sabahtan beri çalışıyor. / Annem, sabahtan beri çalışmakta.
- Kenan has been cooking for 2 hours. Kenan, 2 saattir yemek yapıyor. / Kenan, 2 saattir yemek yapmakta.
Present Perfect Continuous Tense Olumsuz Cümle Yapısı
Present Perfect Continuous Tense’de olumsuz cümle ile kendimizi ifade etmek istediğimizde ilk önce İngilizce cümle kurma kurallarına sadık kalmamız esastır. Bu kural: özne + yardımcı fiil + been + fiil + ing ve varsa nesnedir. Present Perfect Continuous Tense olumsuz cümlelerinde yine bu yapıdan faydalanmamız gerekli olup; ‘’have/has’’ den sonra olumsuzluk anlamı katmak için ‘’not’’ eki getirmemiz uygundur. Ancak dilerseniz kısaltma ya da kullanabilir; ‘’ have/has not’’ yerine ‘’haven’t/hasn’t’’ diyebilirsiniz.
I/You/We/They+ have not(haven’t) been + V+ing
He/She/It + has not(hasn’t) been + V+ing
Present Perfect Continuous Tense İle İlgili Olumsuz Cümleler
- She has not been wearing a dress.O, elbise giymiyor. / O, elbise giymemekte.
- He hasn’t been living in İstanbul. O, İstanbul’da yaşamıyor. / O, İstanbul’da yaşamamakta.
- My sister hasn’t been singing a song. Kız kardeşim şarkı söylemiyor. / Kız kardeşim şarkı söylemekte.
- Cansu hasn’t been driving the car. Cansu arabayı sürmüyor. / Cansu, araba sürmemekte.
- It hasn’t been snowing in Mersin for 3 years. 3 yıldan beri Mersin’de kar yağmıyor. / 3 yıldan beri Mersin’de kar yağmamakta.
Present Perfect Continuous Tense Soru Cümlesi Yapısı
Present Perfect Continuous Tense’de soru sormak için tıpkı diğer zaman dilimlerinde olduğu gibi; ilk olarak yardımcı fiil olan ‘’have/has’’ yardımcı fiillerinin özneye uygun olan halinin başa gelmesinden sonra özne, been yardımcı fiili ve ardından fiilin “ing” eki almış hali eklenir.
Bu sorulara yanıt vermek için yalnızca evet ya da hayır diyebileceğiniz gibi; düz cümle şeklinde de kendinizi ifade edebilirsiniz. Ancak kısa bir şekilde cevap vermek istiyorsanız sadece evet ya da hayır diyip, sonra özne ve ona uygun olan ‘’have/has’’ i kullanmalısınız.
Have + I/You/We/They+ been + V+ing
Has + He/She/It + been + V+ing
Present Perfect Continuous Tense İle İlgili Soru Cümleleri
- A: Have you been running the forest?
- A: Ormanda koşuyor musun?
- B: Yes, I have been running the forest. / Yes, I have. / No, I haven’t been running the forest. / No, I haven’t.
- B: Evet, ormanda koşuyorum (koşmaktayım). / Evet, öyleyim. / Hayır, ormanda koşmuyorum. (koşmakta değilim). / Hayır, değilim.
- A: Have the kids been playing volleyball for 2 hours?
- A: Çocuklar,2 saattir voleybol oynuyor mu?
- B: Yes, they have been playing volleyball for 2 hours. / Yes, they have. / No, they haven’t been playing volleyball for 2 hours. / No, they haven’t.
- B: Evet, onlar 2 saattir voleybol oynuyor(oynamakta). / Evet, öyleler. / Hayır, onlar iki saattir voleybol oynamıyor(oynamamakta). / Hayır, öyle değiller.
- A: Has she been cooking the meal?
- A:O, yemek mi pişiriyor?
- B: Yes, she has been cooking the meal. / Yes, she has. / No, she has been cooking the meal. / No, she hasn’t.
- B: Evet, o yemek pişiriyor(pişirmekte). / Evet, pişiriyor. / Hayır, o yemek pişirmiyor(pişirmemekte). / Hayır, pişirmiyor.
- A: Will he been going to Taksim?
- A: O, Taksim’e mi gidiyor?
- B: Yes, he has been going to Taksim. / Yes, he has. / No, he hasn’t been going to Taksim. / No, he hasn’t.
- B: Evet, o Taksim’e gidiyor(gitmekte). / Evet, gidiyor(gitmekte). / Hayır, o Taksim’e gitmiyor(gitmemekte). / Hayır, gitmiyor.
-Wh Questions Kalıplarında Present Perfect Continuous Soru Cümlesi Yapısı
İngilizcede –Wh questions olarak adlandırılan çeşitli soru zarfları mevcuttur. Bu soru zarfları, İngilizcede ‘’ne, neden, nerede, nasıl, kim’’ gibi soruları sorarken kullanılmaktadır. İngilizcede–Wh questions olarak adlandırılan soru kalıpları ise tam olarak şunlardır:
What: Ne?
When: Ne zaman
Who: Kim?
Where: Nerede?
Why: Neden?
How: Nasıl?
Bu tip soru zarflarını dilerseniz diğer tüm zamanlarda olduğu gibi; Present Perfect Continuous Tense ile soru sormak isterken de kullanabilirsiniz. –Wh questions kalıplarıyla soru sormak için yukardaki kelimelerden birini başa getirdikten sonra Present Perfect Continuous Tense soru sorma kurallarını aynen uygulamanız yeterlidir. Bu sorulara vereceğiniz cevaplar ise anlam bütünlüğü açısından kısa olamayacağı gibi, düz cümle kurallarına uygun olmalıdır.
-Wh Questions Present Perfect Continuous Örnek Cümleler
- A: How long has it been snowing?
- A: Ne kadar zamandır kar yağıyor?
- B: It has been snowing for two hours.
- B: İki saattir kar yağıyor.
- A: What have you been wearing today?
- A: Sen bugün ne giymektesin?
- B: I have been wearing my suit.
- B: Ben bugün takım elbisemi giymekteyim.
- A: Where have they been going for the vacation?
- Onlar tatil için nereye gidiyor?
- B: They have been going to Kuşadası for the vacation.
- Onlar, tatil için Kuşadası’na gidiyor.
- A: Why hasn’t she been going to work?
- A: O, neden işe gitmiyor?
- B: Because, she has been going to abroad.
- B: Çünkü, o yurt dışına gidiyor.
***Present Perfect Continuous ne gibi durumlarda ve nasıl kullanılır bunlara beraber bakalım.
Present Perfect Continuous Tense Kullanımı
Bu zaman yapısı iki durumda kullanılır:
- Henüz bitmiş bir past action
- Devam etmekte olan past action
Geçmişte başlayıp halen devam etmekte olan olayları anlatmak için bu zaman kipi kullanılır. ‘For ten minutes’, ‘since Monday’ gibi aralık belirten zaman zarflı cümlelerde sık sık karşımıza çıkar.
ÖRNEK:
- I have been reading for 2 hour. ( Hala okuyorum.)
- We’ve been studying since 9 o’clock. ( Hala çalışıyoruz)
- How long have you been learning English? (Hala öğreniyorsun.)
- We have not been smoking. (Sigara içmiyoruz.)
- We have been chatting for two hours.
- She has been working at that office for two years.
- Professor White has been teaching at the university since last year.
Present Perfect Continuous Tense For ve Since ile Birlikte Kullanımı
- For ve since perfect tense’ler ile sıklıkla kullanılan zarflardır.
- For bir zaman periyodu içinde geçen olayları anlatır. Şu gibi ifadelerle for kullanabilirsiniz:
- three hours, two years, one decade, ever, 30 minutes, ages, three centuries
- Since geçmiş zamandaki bir point’ten bahsetmek için kullanılır. Şu ifadelerle since kullanabilirsiniz:
- 9 o’clock, 2nd July, Friday, I left school, 1700, 1999, March, 10 am, beginning of time
Örneklerle for ve since kullanımını inceleyelim;
- I have been watching TV for five hours.
- My brother has been studying since 4 pm.
- Harry hasn’t been feeling well for a week.
- Harry hasn’t been coming to the class since last Friday.
- He has been playing basketball for a very long time.
- He has been playing basketball since he left school.
Önemli Not:
For tüm zaman yapılarıyla kullanılabilirken since sadece perfect yapılar ile birlikte kullanılır.
Present Perfect Continuous Tense Recently, Lately ile Birlikte Kullanımı
Present Perfect Continuous zamanı tam olarak belirtmeden lately, these days ve recently ile birlikte kullanılabilir.
ÖRNEK:
- Recently, I have been going to the cinema a lot.
- My sister has been watching too much TV lately.
- Recently, Tom has been practicing Russian.
- These days, I have been feeling a little depressed.
ÖNEMLİ NOT:
-ing eki almayan fiiller Present Perfect Continuous’ta da –ing alamazlar. Bu nedenle bu zamanda kullanılmaları yanlış olur.
ÖRNEK:
Sam has been having this car for five years. YANLIŞ
Sam has had this car for five years. DOĞRU
-ing eki alamayan diğer fiilere örnekler:
- Want
- Understand
- Hate
- Know
ÖNEMLİ NOT:
Present Perfect Continuous, Tense passive yapıda nadiren kullanılır.
ÖZET
has/have + been + Fiil+ing
Has been going, has been running, have been sleeping, have been cooking
Olumlu cümle yapımı: Recently, I have been going to the gym.
Olumsuz cümle yapımı: I haven’t been going to the gym lately.
Soru cümlesi yapımı: Have you been going to the gym lately?
Örnek cümle:
- I have been waiting for you for two hours.
- Jenny has been singing in the church choir for a while now.
SORU CEVAP
Present Perfect Continuous Nasıl Kullanılır?
Present perfect continuous 2 farklı durumda kullanılır. Henüz bitmiş bir past action ya da devam etmekte olan past action cümlelerinde kullanılır.
Recently Nasıl Kullanılır?
Recently Türkçe karşılığı son günlerde olarak ifade edilir. Örneğin, Recently, I have been going to the cinema a lot. Son günlerde çok fazla sinemaya gidiyorum.
Lately Nasıl Kullanılır?
Lately Türkçe karşılığı son zamanlarda olarak ifade edilir. Örnek cümle, My brother has been watching too much TV lately. Erkek kardeşim son zamanlarda çok fazla televizyon izliyor.
Present Perfect Continuous Cümle Yapısı Nasıl Kurulur?
Present perfect continuous cümle yapısı kurarken iki yardımcı cümle ile yapılmalıdır. Bu iki cümle yapısı, has/have + been + Fiil+ing şeklinde olmalıdır.
Online İngilizce Konuşma Kursu: Konuşarak Öğren