Konuşarak Öğren'i Ücretsiz Deneyin
Ana dilinizi konuşurken evde, iş yerinizde, arkadaşlarla, okulda farklı kelimeler ve cümle yapıları seçtiğinizi fark ettiniz mi?
Peki, İngilizcede bu durum nasıl? Yabancı arkadaşlarınızla İngilizce konuşurken ya da İngilizce dizi izlerken hiçbir sorun yaşamıyor ama iş akademik makale okumaya ve yazmaya gelince umduğunuz gibi gitmiyor mu?
Aslında konuştuğumuz dil ne olursa olsun, dil bulunduğumuz ortama uyum sağlayarak farklı bir kimliğe bürünüyor. İngilizce de aynı şekilde. Bu nedenle tatilde tanıştığımız bir yabancıyla konuştuğumuz İngilizce, akademik İngilizceden oldukça farklı.
Akademik İngilizce nedir?
Akademik İngilizce, cümle yapısı, kelime kullanımı ve yazım şekilleri gibi özellikleriyle günlük İngilizceden ayrışır. Genellikle yüksek öğretimi kapsayan kurumlarda karşımıza çıkan akademik İngilizce; en çok akademik bilginin aktarıldığı derslerde ve bilimsel makalelerde kullanılır.
Akademik kariyer hayali kuranların, kendi alanında literatüre hakim olabilmek için dünyanın her yerinden akademisyen ve bilim insanının çalışmalarını okuması gerekir. Daha sonra bu kaynakları kullanarak kendi makalelerini, tezlerini yazmaları beklenir. İşte, tüm bu süreçlerde akademik İngilizce kullanılır.
Akademik İngilizcenin farkı nedir?
Akademik İngilizcenin günlük dilden en büyük farkı, nesnel ve formal bir yapıya sahip olmasıdır. Diğer bir deyişle akademik İngilizce, sizin şahıs olarak yaptıklarınızı ya da düşündüklerinizi, bilimsel olarak ifade etmenize yarar. Örneğin, akademik İngilizcede kanıt sunmadığınız bilgileri, bir gerçeklik gibi ifade edemez ya da bir kanıt sunmayacağınız konularda “I think” diyerek fikirlerinizi beyan edemezsiniz.
Akademik İngilizcenin bir diğer farkı da yazım şeklinde karşımıza çıkar. Günlük İngilizcede kullandığımız “don’t, won’t” gibi kısaltmaları akademik dilde kullanmamanız gerekir. Bunun yerine, günlük dilde belki kulağa çok resmi gelen “do not, will not” gibi uzun ifadelere yer vermelisiniz.
Akademik İngilizce öğrenmek neden önemlidir?
Akademik İngilizce öğrenmek, akademik makale okuması ve yazması gereken kişiler için büyük önem taşıyor. Bu makaleleri anlamak için belli başlı kelimelerin nasıl kullanılması gerektiğini ve bazı terminolojileri bilmeniz gerekir. Yoksa hiç bilmediğiniz bir dil konuşuyor gibi hissedebilirsiniz.
Diğer taraftan akademik makale yazıyorsanız, makalenizin geçerli olabilmesi için de akademik İngilizce kurallarına uymak zorundasınız. İçerisinde nesnel olmayan ifadeler bulunan veya günlük dilde yazılmış, yazım hataları bulunan bir metin, akademik kriterlere göre geçersiz sayılacaktır. Bu nedenle akademik İngilizce öğrenmek bir zorunluluk halini alıyor.
Üstelik bazı eğitim ve işlere kabul edilmek için de akademik İngilizce sınavlarına girmeniz gerekebilir. Bu sınavlardan daha sonra bahsedeceğiz.
Kimlerin akademik İngilizce öğrenmesi gerekir?
Akademik İngilizce, elbette akademik kariyer planlayan kişiler için olmazsa olmaz beceriler arasında yer alıyor. Ancak akademik İngilizcenin etki alanı bununla sınırlı değil. Şimdi gelin, kimlerin akademik İngilizce öğrenmesi gerektiğine daha detaylı bakalım.
Yurt dışında ya da eğitim dili İngilizce olan kurumlarda okuyacak olanlar: Bu okullar kayıt olmak için sizden akademik İngilizce seviyenizi kanıtladığınız sınav sonuçları ister ya da bu sınavı kendisi düzenleyerek geçerli bir puan almanızı bekler. Diğer taraftan, kayıt sırasında yeterli seviyede değilseniz, sınavı geçecek düzeye gelinceye kadar hazırlık eğitimi almanızı şart koyar. Belli bir süre içerisinde geçerli puanı alanlar, standart eğitim programına katılmaya hak kazanır.
Akademisyen olarak çalışmak isteyenler: Akademisyenler için akademik İngilizce adeta anadil gibidir. Çünkü bu kişilerin sürekli akademik makaleler okuyarak kendini geliştirmesi ve makaleler yazarak bildiklerini aktarması gerekir. Yurtiçi ve yurtdışında düzenlenen çok sayıda seminer, konferans ve panele katılan akademisyenler, buralarda da öğrenci ve diğer akademisyenlerle iletişim kurmak için akademik İngilizce kullanır.
Bilim ve teknolojiye ilgi duyanlar: Bu grup aslında bilimi hobi olarak sıkı takip edenlerden oluşur. Belki bu bilimsel bilgi, hayatlarında bir zorunluluk değildir ama bu bilgiye ulaşmaktan keyif alanların akademik İngilizce öğrenmesi gerekir. Çünkü bilimsel bilgi, bu dilde yayımlanır ve her bir alanın kendine has terminolojisi vardır. Günlük İngilizce ile yetinenler için bu kaynakları anlamak her zaman mümkün olmayabilir.
İşi gereği akademik verilere ihtiyaç duyanlar: Bazı sektörler, akademik verilerden beslenir. Bu sektörlerde çalışanların sürekli akademik kaynakları araştırarak bilgilerini güncel tutması gerekir. Örneğin doktorluk ve mühendislik gibi meslekler bu işler arasında sayılabilir.
Akademik İngilizce sınavları nelerdir?
Akademik İngilizce yeterliliğinizi bazen eğitim, bazense iş hayatınızda kanıtlamanız gerekebilir. Eğitim dili İngilizce olan okullarda eğitim almak ve eğitim vermek gibi durumlar bunlar arasında öne çıkar. Bazı kurumlar yeterliliği belirlemek için kendi sınavını hazırlıyor. Örneğin Boğaziçi Üniversitesi English Proficiency Test bunlardan biri.
Ancak kurumların kendi sınavı olmak zorunda değil. Çünkü IELTS ve TOEFL gibi uluslararası geçerliliği olan ve akademik İngilizce ölçen sınavlar var. Yılın belli zamanlarında düzenlenen bu sınavlara özel olarak başvurmak ve sınavın içeriğine uygun şekilde hazırlanmak gerekiyor. Farklı kurumlar farklı sınavların sonuçlarını geçerli saydığı için başvuru yapılacak kurumun tercihini önceden öğrenmekte fayda var.
Akademik İngilizce öğrenirken nelere dikkat etmek gerekir?
Günlük İngilizceye alışanlar için Akademik İngilizce adeta yeni bir gibi gelebilir. Bu aslında ana dili İngilizce olanlar içinde farklı değildir. Peki, bu yeni dili öğrenirken nelere dikkat etmek gerekir? Şimdi gelin biraz da akademik İngilizceye özgü özelliklere bir bakalım.
1) Resmi üslup kullanımı
Akademik İngilizcenin en önemli özelliği resmi üslupla yazılmasıdır. Günlük dilin aksine, bireyselliği minimuma indirerek bilimsel bilgi aktarımı için kullanılan akademik İngilizcede tamamen nesnel ve formal ifadelerin kullanılması gerekir.
Bunu okulda arkadaşlarınızla konuşmak ve öğretmenlerinizle konuşmak arasındaki fark gibi düşünebilirsiniz. Akademik İngilizcede sürekli en mesafeli olduğunuz öğretmeninizle konuşur gibi bir üslup kullanmalısınız. Daha açık bir ifadeyle, cümleleri son derece açık ve net kurmalı; argo kullanımından kaçınmalısınız.
2) Cümle yapıları ve bağlaçlar
Günlük hayatımızda, çok sayıda bağlaçla birbirine bağlanmış dakikalar ya da uzun satırlar süren cümleler kurmayı pek tercih etmeyiz. Aktarmak istediklerimizi genellikle daha kısa cümlelerle ifade ederiz. Ancak akademik İngilizcede upuzun bir paragrafa dönüşen cümleler karşımıza çıkıyor. Bunun temel sebebi, sebep – sonuç ilişkisi gibi ilişkisellikleri veya karmaşık fikirleri anlam karmaşası yaratmadan ifade etme zorunluluğudur.
Anlam karmaşası yaratmamak, karmaşık ve uzun cümleler anlamına gelse de, aslında dile alıştığınız zaman bu karmaşık cümlelerin çok daha net olduğunu fark edeceksiniz. Kendinize zaman tanıyın. Uzun cümlelerden korkmayın.
Yine de, bu akademik dilde her cümlenin uzun olması gerektiği anlamına gelmiyor. Gerekli durumlarda çok kısa cümleler kurulabilse de, iki, üç, hatta dört cümlede anlatılabilecek bir şeyi; birleşik cümle ya da karmaşık cümle yapısından faydalanarak ilişkiselliği üzerinden net olarak ifade edebilirsiniz.
Bu kullanımlarda, noktalama işaretlerinin ve bağlaçlar kafa karıştırıcı olabilir. Bir ipucu olarak, cümlenizdeki ifadeleri gruplayarak sağlamasını yapın ve bu grupların birbirine en iyi şekilde bağlandığından emin olun. Etrafta salınan kelime ya da kelime grupları olup olmadığını kontrol edin. Cümleniz uzun ve karmaşık da gözükse, tüm ögelerin birbiriyle bağlantılı olması ve birbirini desteklemesi gerekiyor.
3) Terminoloji bilgisi
Terminoloji, belli bir alanda kullanılan sözcükler olarak tanımlanabilir. Alanınıza özgü terimleri kapsayan terminoloji bilgisi, alanınızda ne kadar uzman olduğunuzu gösterir. Üstelik terminoloji bilginiz ne kadar genişse, yazdığınız metin o kadar doyurucu ve o kadar açıklayıcı olacaktır. Terminoloji bilginiz, alanınızda yazılmış makaleler, kitaplar, seminerler ve dersler gibi pek çok farklı kaynakla haşır neşir oldukça kendiliğinden gelişir. Yine de bu konuda özel bir çaba sarf etmek, kendinizi çok daha fazla geliştirmenizi sağlar.
Tıp, fizik, dilbilimi, teknoloji, sosyoloji gibi tüm bilim dallarının kendine has bir terminolojisi vardır. Bu terminolojinin derlenmesi için pek çok alanda yazılmış terimler sözlüğü bulunuyor. Siz de kendi alanınızda hazırlanmış terimler sözlüğü ile terminoloji hakimiyetinizi arttırabilirsiniz. Yalnızca kelimeleri değil, çeşitli kısaltmaları da iyi öğrenmeniz gerekir.
Tüm terminolojilere bir anda hakim olmanız çok zor. Bu yüzden gelmiş geçmiş tüm bilim dallarının terminolojisiyle zaman kaybetmeyin. İlgilendiğiniz ya da üzerine çalıştığınız alandaki terimlerle işe başlayın.
4) Argüman yapısı
Akademik metinler ve konuşmalar, hoşça vakit geçirmek için yazılmaz. Literatüre katkıda bulunmak, bu metinlerin ve konuşmaların temel hedefidir. Bu nedenle de aktarılacak olan bilgi ve fikirlerin belli argümanlarla birbirini desteklemesi ve ikna edici bir sonuca varması gerekir.
Bir görüşü savunmak ya da teoriyi geliştirmek için hazırlanan akademik çalışmaların argüman yapısının nasıl kurulması gerektiğini iyi öğrenmeniz gerekir. Bu nedenle, akademik İngilizce sınavlarında kısa kompozisyonlar yazmanız da istenir.
Genel olarak argüman yapısının belli bir fikri desteklemesi ve ikna edici olması için önce argüman net bir şekilde ortaya konur. Daha sonra bu argümanı destekleyen fikirler ve bilgiler mantıklı şekilde kategorize edilir. Her bir fikir ve bilgi ayrı ayrı açıklanır. Giriş, gelişme ve sonuç bölümleriyle bir akış sağlanarak metin yazılır.
Bu noktada kesinlikle yapılmaması gereken şeylerden biri, yazılan metni uzatmak için aynı şeylerin tekrar tekrar anlatılması olacak. Çünkü bu durumda argümanınızı güçlendirmiş olmuyorsunuz. Elbette anlaşılması zor kısımları farklı cümle ve örneklerle açıklayabilirsiniz. Ancak bunu yapmak için mutlaka bir sebebiniz olmalı.
5) Biçimlendirme kuralları
Akademik İngilizce söz konusu olduğunda içerik kadar, içeriğin nasıl sunulduğu da önemlidir. Dilbilgisi ve yazıl kurallarına tamamen uygun bir metin yazsanız bile, uygun stille biçimlendirmediğiniz zaman makaleniz geçerliliğini kaybedecektir. En çok kullanılan biçimlendirme stilleri APA (American Psychological Association) ve MLA (Modern Language Association) olarak karşımıza çıkar.
Biçimlendirme stilleri, yazdığınız metinde ne zaman eğik ne zaman koyu yazı tipi kullanacağınızdan sayfadaki boşluklara kadar pek çok açıdan biçimlendirmenize rehberlik eder. Aynı zamanda atıfta bulunduğunuz eserlerin nasıl ifade edileceği, metin içinde farklı metinlerden nasıl bahsetmeniz gerektiği gibi tüm detaylar biçimlendirme kurallarını söyleyen stile göre belirlenir.
6) Referans ve alıntı kullanımı
Akademik makalelerde yalnızca fikirlerinizi paylaşmanız yeterli görülmez. Fikirlerinizi farklı akademik makaleler, kitaplar ya da yapılan araştırmalar sonucunda elde edilen verilerden faydalanarak geliştirilmelidir. Bunun için, hazırladığınız akademik makalede sık sık farklı kaynaklara atıfta bulunmanız gerekir.
Referans belirtilmeyen alıntılar, intihal adı verilen bilgi hırsızlığı olarak geçer ve akademide intihal kesinlikle yasaktır. İntihal olup olmadığını kontrol etmeye yarayan pek çok program vardır. Referans verme ve alıntı yapma konusunda özenli olmanız ve farkında olmadan bile olsa intihal yapmamanız gerekir. Bunun için yukarıda sözünü ettiğimiz biçimlendirme kurallarına göre kaynak göstermelisiniz.
Farklı biçimlendirme stilleri, farklı şekillerde kaynak göstermenizi gerektirir. Bu yüzden kullandığınız stilin tekniğini öğrenmeniz gerekir. En çok kullanılan APA ve MLA stillerinde referans örneklerini inceleyin.
APA
Kaynakça: Yazarın Soyadı, Adının Harfi. (Yıl). Kaynak adı. Baskı Yeri: Yayınevi.
Matthews, J. (1999). The art of childhood and adolescence: The construction of meaning. London, England: Falmer Press.
Metin içi referans: (Yazarın Soyadı, Yıl)
(Matthews, 1999)
MLA
Kaynakça: Yazarın Soyadı, Adı. Kaynak adı. Baskı Yeri: Yayınevi, Yıl. Kaynak Türü.
Aprilson, Andy. The Emergency Budget Task Force Handbook. Mississippi: Haberdasher, 2001. Print.
Metin içi referans: (Yazarın Soyadı)
(Aprilson)
Sonuç
Akademik İngilizce, akademik metinleri anlamak ve oluşturmak için kullanılan dildir. Yapı ve içerik olarak günlük dilden yukarıda detaylı olarak bahsettiğimiz biçimde farklılaşır. Akademik İngilizce öğrenmek için öncelikle standart İngilizce bilgisinin belli bir seviyeye taşınması gerekir. Daha sonra sıra terminoloji ve teknik gereklilikler çerçevesinde akademik İngilizce bilgisi edinmeye gelir.
Online İngilizce Konuşma Kursu: Konuşarak Öğren